Wanneer we aan leiderschap denken, hebben we allemaal wel een type persoon in gedachten die voor ons het beeld van een leider symboliseert. Maar is leiderschap wel op die manier in een hokje te stoppen? Peter Drucker, onder andere schrijver van het allereerste how-to managementboek, trok de conclusie dat de beste leidinggevenden met wie hij gewerkt heeft niet in het stereotype plaatje passen. Wat ze bindt is dat ze allemaal even effectief zijn. Ze volgen dezelfde principes als het om effectiviteit gaat. En laat dat nu net een onderwerp zijn dat ons uitermate boeit, want hoe doe je dat nou: effectief leidinggeven?
1. Stel vragen
Het eerste principe is om niet alles zelf te bedenken, maar om je omgeving hierbij te betrekken. Vraag aan je teamleden wat er in hun ogen belangrijk is en wat er moet gebeuren. Klinkt simpel maar de valkuil is dat je denkt dat je het allemaal zelf kunt en moet bedenken. Deze vraag stellen en het antwoord serieus nemen is cruciaal voor je succes als leider. Je teamleden voelen zich gehoord en jij voorkomt op deze manier blind spots. Zo krijg je inzicht in wat je te doen hebt.
2. Plan je acties
Kennis is fijn, actie is beter. Sterker nog: kennis is waardeloos totdat je het vertaalt naar daden. Het is echter wel handig als je hier nog een stap tussen zet: plan je acties. Beschrijf de resultaten die je wilt behalen, hoe je omgaat met mogelijke obstakels en wanneer je checkmomenten inbouwt om te zien of je op koers ligt. De valkuil hier: denken dat je te druk bent om even rustig te gaan zitten en een plan te maken. Geloof ons: vertragen aan het begin, levert in the end snelheid op.
Zie je actieplan als een statement van intenties en niet als een dwangbuis. Je mag het herzien en herschrijven, want alles om je heen verandert ook. Wees niet te streng voor jezelf. Zorg dat je plan een systeem bevat waarmee je je resultaten afzet tegen je verwachtingen. Bouw minstens twee check momenten in, halverwege en aan het einde. Tijd is je meest kostbare en schaarste bezit. Je actieplan vormt daarom de basis voor je timemanagement.
3. Beslis & focus
Neem om te beginnen verantwoordelijkheid voor het maken van beslissingen. Laten we meteen de valkuil benoemen: op zoek zijn naar de perfecte oplossing. 9 van de 10 keer is die er niet. Dus verzamel de informatie die voorhanden is en maak een keuze op basis van wat je op dat moment weet. De wereld is te ingewikkeld om alles tot in detail in overweging te nemen. Snelheid is vaak belangrijker dan volledigheid. Dus maak die keuze en houd een vinger aan de pols hoe het uitpakt.
Voorkom dat je focus te veel uitgaat naar brandjes blussen, naar het oplossen van problemen. Natuurlijk is dit een component in je werk, maar het oplossen van problemen gaat je geen resultaten opleveren. Het voorkomt schade. Focussen op kansen levert je wel resultaten op. Wees dus waakzaam waar jij het meest van je tijd mee bezig bent: met het oplossen van problemen of met het verzilveren van kansen?
En vergeet tot slot niet de basisprincipes van actiegericht werken: prioriteren, delegeren en concentreren. Ga niet als een kip zonder kop, all by yourself en met allerlei afleiding om je heen, je to do list af proberen te werken. Dat is gedoemd om te mislukken.
4. Faciliteer & waardeer
Denk en spreek in de wij-vorm en niet in de ik-vorm. Jij bent eindverantwoordelijk, maar zonder je team ga je niet ver komen. Dus maak van de behoeften van je teamleden een prioriteit, zet dat bovenaan je to do lijst. Want er is weinig belangrijker dan dat. En als het op de teamprestaties aankomt, dan mag je zelfs in de zij vorm spreken. Zij hebben dat voor elkaar gekregen en jij faciliteerde. Zet je team op dat podium, dat is een van de mooiste dingen die je mag doen als leidinggevende.
5. Luister echt
Ook het vijfde principe klinkt waarschijnlijk als een open deur. Is het ook wel, maar de praktijk zit weerbarstiger in elkaar. Want op de een of andere manier hebben we als leidinggevenden toch het idee dat wij vooral aan het woord moeten zijn. Dat wij het allemaal moeten weten. De uitdaging ligt in: minder praten, meer luisteren. En daar is de loop met het eerste principe: stel vooral vragen.
Terugkomend op het stereotype leiderschap dan zien we toch vaak die held voor ons, die zelfverzekerd is, die alle antwoorden heeft en die zijn of haar mensen aan het handje meeneemt. Maar is het niet tijd om dat beeld te verruimen? Want stel je eens een leider voor die je vragen stelt en ook nog oprecht luistert naar je antwoorden, die op basis daarvan een plan opstelt, die door te delegeren daar samen met jou en het team gefocust aan werkt en die je vervolgens ook nog waardeert. Voor zo’n leider wil je toch werken? Gooi daarom het beeld van de held overboord en word echt effectief als leider, want je hebt het in je.
Mocht je inspiratie op willen doen met betrekking tot uitnodigende vragen die je kunt stellen in je 1 op 1 gesprekken of tot originele en vooral echt werkende productiviteitstips, wij hebben een goodiebag samengesteld waarin we je dit (en nog veel meer) cadeau doen. Klik hier voor de gratis goodiebag.